Obliczenia

Po wykonaniu sprawdzenia poprawności zbudowanego modelu instalacji oraz wstępnym dobraniu średnic można wykonać obliczenia. Aby to zrobić, naciśnij na pasku narzędzi programu ikonę:

 

Program ArCADia:

•      Wstążka Woda ⇒ Grupa logiczna Instalacje wodociągowe ⇒

Program AutoCAD lub ArCADia-INTELLICAD:

 

•      Pasek narzędzi Instalacje Wodociągowe ⇒  

lub napisz

 

•      iwtr_calc.

 

Wtedy wyświetli się okno z tabelami obliczeniowymi. Okno obliczeń zawiera zakładki oddzielne dla każdego rodzaju instalacji: woda zimna, woda ciepła, cyrkulacja i hydranty. Zawartość każdej zakładki to tabela wyboru ścieżki, tabela obliczeniowa oraz okno z listą komunikatów.

 

Na wstępie użytkownik wybiera z zakładek rodzaj instalacji wchodzącej w skład zaprojektowanego układu:

 

Rys. 98.   Okno tabel obliczeniowych, obliczenia obiegu wody zimnej

Tabela Ścieżka

W lewej górnej części okna użytkownik wybiera sobie ścieżkę do obliczeń. Kolejność domyślnie ułożona jest według wielkości wymaganego ciśnienia dyspozycyjnego dla danego punktu czerpalnego. Klikając na nazwę kolumny (np. Minimalne ciśnienie wymagane), można zmienić posortowanie. Tak samo można postąpić z kolejnością segregacji po długości. Dodatkowo nad tabelą znajduje się lista rozwijalna umożliwiająca ograniczenia ilości zestawienia ścieżek obliczeniowych:

Od punktów czerpalnych – wszystkie – w tabeli pojawia się lista wszystkich ścieżek zakończonych punktem czerpalnym.

Od punktów czerpalnych – najniekorzystniejsze w pionach – w tabeli będzie lista ścieżek zakończonych punktami czerpalnymi, dla których wymagane jest największe ciśnienie w danym pionie.

Od zakończeń pionu – w tabeli będzie lista ścieżek o najwyżej położonym punkcie czerpalnym
w danym pionie.

 

Po zaznaczeniu wybranej ścieżki w tabeli Obliczenia (rys. 95) użytkownik ma możliwość prześledzenia w podziale na odcinki obliczeniowe rozkładu spadków ciśnienia na danej ścieżce od punktu włączenia w instalację do punktu czerpalnego. W tabeli zawarte są informacje o oznaczeniu odcinka obliczeniowego, sumie współczynników wypływu dla punktów czerpalnych obsługiwanych przez dany odcinek obliczeniowy oraz wynikający z tego przepływ obliczeniowy wody i prędkość przepływu. Następnie projektant ma możliwość przeanalizowania strat ciśnienia występujących na danym odcinku obliczeniowym: jednostkowej stratę ciśnienia przypadającą na 1 mb rurociągu, całkowitą liniową stratę ciśnienia na odcinku obliczeniowym, sumę strat ciśnienia miejscowych oraz całkowitą sumę strat ciśnienia występujących na odcinku obliczeniowym. Ze względu na dokładność odczytu szczególnie przy małych przepływach straty ciśnienia w tabeli podane zostały w mm .

 

Pod tabelą główną znajduje się tabelka podsumowywująca całkowite straty ciśnienia występujące na analizowanej ścieżce. Tutaj wartości podane zostały w metrach słupa H₂O. Użytkownik otrzymuje informację o sumach poszczególnych strat ciśnienia i całkowitej sumarycznej stracie ciśnienia.

 

Po lewej stronie znajduje się tabela Komunikaty.

 

Typy komunikatów (różnią się ikonką przy komunikacie):

•      Informacja

•      Ostrzeżenie

•      Błąd

 

Treść komunikatów – interpretacja:

7.   Instalacja nie wymaga hydroforu H1 – zapas ciśnienia min. przed pkt. ZAW6 wynosi 3,55 m H2O

Komunikat występuje wtedy, gdy w instalacji jest wstawiony przez użytkownika hydrofor (pompa), ale instalacja nie wymaga montażu hydroforu (pompy). Przed najbardziej niekorzystnie zainstalowanym punktem czerpalnym. np. ZAW6 (pod uwagę brane są wszystkie ścieżki w całej instalacji), zapas ciśnienia bez instalacji hydroforu (pompy) wynosi np. 3,55 m H20.

8.   Brak ciśnienia min. do zasilenia hydroforu (pompy) H1 - niedobór wynosi 3,55 m H2O

Komunikat pojawia się wówczas, gdy do danego hydroforu (pompy) nie dopływa woda.

9.   Za mała wysokość podnoszenia hydroforu H1 – niedobór dla pkt. ZAW6 wynosi 3,55 m H2O

Komunikat pojawia się wówczas, gdy dla najbardziej niekorzystnie położonego punktu czerpalnego w instalacji, np. ZAW6, mimo montażu hydroforu (pompy) nadal występuje niedobór ciśnienia.

10.            Zapas ciśnienia przed punktem czerpalnym UM1 wynosi: 2,50 m H2O

Komunikat informuje użytkownika, że na danej ścieżce przed końcowym punktem czerpalnym, np. UM1, występuje zapas ciśnienia wymaganego.

11.            Instalacja wymaga podnoszenia ciśnienia – niedobór przed ZAW6 wynosi 5,50 m H20

Komunikat występuje wówczas, gdy w instalacji przed najbardziej niekorzystnie zainstalowanym punktem czerpalnym, np. ZAW6 (pod uwagę brane są wszystkie ścieżki w całej instalacji), nie jest zapewnione odpowiednie ciśnienie.

12.            Niedobór ciśnienia przed punktem czerpalnym UM1 wynosi: 2,50 m H2O

Komunikat informuje użytkownika, że na danej ścieżce przed końcowym punktem czerpalnym, np. UM1, występuje niedobór ciśnienia wymaganego.

13.            Ciśnienie min. przed ZAW6 (62,34 m H2O) przekracza ciśnienie max. dla instalacji (60,00 m H2O)

 

Komunikat wystąpi, jeśli przed najniekorzystniej położonym zaworem czerpalnym, np. ZAW6, ciśnienie będzie przekraczać minimalną wartość ciśnienia dyspozycyjnego na wejściu instalacji..

 

 

Rys. 99.   Okno tabel obliczeniowych, zmiana rurociągu na odcinku obliczeniowym

W przypadku stwierdzenia przez projektanta konieczności zmiany średnic rurociągu ze względu na wysoką prędkość wody jest możliwość dokonania tej czynności z poziomu tabeli. W tym celu należy kliknąć w komórkę z opisem wymiaru rury (zaznaczone na czerwono – 25,0 x 4,2 prędkość 2,02 m/s), co spowoduje otwarcie okna właściwości rury w zakresie parametrów typu.

 

Użytkownik może zmienić parametry typu (np. na PP PN 10 25 x 2,3, co spowoduje przeliczenie wszystkich wyników – prędkość 1,34 m/s).

 

 

Odcinki obliczeniowe dla danej instalacji oznaczono literą przed numerem kolejnym węzła połączeniowego:

z – dla wody zimnej,

c – dla wody ciepłej,

cr – dla obiegu cyrkulacyjnego.

 

Po uruchomieniu zakładki Cyrkulacja użytkownik ma możliwość prześledzenia strat ciśnienia i strat ciepła w obiegach cyrkulacyjnych oraz wyznaczenie wielkości przepływów przez poszczególne odgałęzienia cyrkulacyjne w układzie odcinków obliczeniowych dla zamkniętego układu cyrkulacyjnego.

 

Podobnie jak przy prowadzeniu obliczeń układów zasilania punktów czerpalnych, użytkownik posiada możliwość wyboru ścieżki (w tym przypadku obiegu) od wymiennika ciepłej wody użytkowej do punktu połączenia rurociągów wody ciepłej zasilających z rurociągami powrotnymi. Dla wybranego obiegu cyrkulacyjnego projektant może prześledzić strukturę obiegu oraz straty ciśnienia obiegu i straty ciepła w danym obiegu z podziałem na odcinki obliczeniowe. W przypadku tabeli strat ciepła nie można edytować rur z poziomu tabeli obliczeniowej. Edycja rurociągów na odcinkach obliczeniowych możliwa jest jedynie z tabel dotyczących przepływu.

 

Rys. 100. Okno tabel obliczeniowych, widok tabel do obliczania cyrkulacji